Windows’ta Sabit Disk Neden C İle İfade Ediliyor? Açıklıyoruz…

Neredeyse ferdî bilgisayarların sabit disk şoförleri kullanmaya başlamalarından beri, tanınan işletim sistemleri (MS-DOS ya da Windows gibi), sistemdeki birinci sabit disk için "C" harfini kullanıyor. Pekala lakin bu geleneğin nasıl başladığını hiç merak ettiniz mi?

Farklı depolama aygıtlarını kolay harfler ile işaretleme fikri, ekseriyetle IBM'in 1960'larda geliştirdiği sanal makine işletim sistemlerine atfedilir. Bu yol, CP-40 ve CP/CMS sistemleri ile başlayarak, daha sonradan Digital Research tarafından üretilen CP/M işletim sistemleri tarafından kopyalandı. Harfler, başlangıçta genel olarak mantıksal şoförlere atanıyordu fakat daha sonraları fizikî depolama aygıtlarını belirtmeye başladı.

IBM'in CP/M Aşkı

80'li yıllarda IBM, tanınan olarak gördüğü CP/M işletim sistemini IBM Personal Computer'da kullanmak istemişti. Fakat IBM ve Digital Research ortasındaki görüşmeler, günümüzde hala kesin olmayan sebeplerden ötürü tamamlanamadı. Söylentilere nazaran sorun, CP/M'in mimarı Gary Kildall'ın eşi olan Dorothy Kildall'ın, görüşmelerin başında "gizli kalma" mutabakatını imzalamaması ile başladı. Savlar, Dorothy Kildall'ın bu türlü bir belgeyi imzalamadan evvel eşi ile görüşmesi gerektiğini söylediğini ve eşinin o sıralarda kent dışında olduğunu söylüyor. Bu durumun garip olmasının sebebi ise, Gary'nin bu üslup muahedeleri olağanda Dorothy'ye bırakıyor olması idi.

İmzanın atılmasının bir türlü gerçekleşmemesi, IBM temsilcileri tarafından pek beğenilen karşılanmadı. Lakin bu stil olayların iş dünyası için olağan sayılabilecek bir durum olduğu düşünülürse, bugün geri bakıldığında olayın bu kadar büyümüş olması epey değişik gözüküyor. Olaya dahil olmuş olan şahısların uyuşmayan açıklamalarının da pek yardımcı olmadığı söylenebilir.

Daha sonra neler olduğu da pek açık değil. Gary Kildall'ın daha sonradan söyledikleri, iş seyahatinden dönmesinin akabinde eşi ile çıktıkları tatil uçuşları sırasında IBM temsilcisi Jack Sams ile anlaştıkları tarafında. Kildall'ın savına nazaran IBM, imzaladıkları bu mutabakata uymadı.

Evvel MS-DOS, Sonra Windows...

Durum ne olursa olsun IBM, bu olayın akabinde CP/M işletim sisteminden vazgeçerek Microsoft ile muahedeyi tercih etti. Bunun üzerine de Microsoft, 86-DOS ismine sahip bir CP/M klonunun lisansını satın aldı. Daha sonra da 86-DOS işletim sistemi IBM'in yeni PC'si için düzenledi ve kimi besbelli değişikler gerçekleştirerek MS-DOS olarak markalandı. Lakin IBM tarafından PC DOS ismiyle kullanıldı.

CP/M klonu üzerine kurulduğu düşünülürse, MS-DOS'un disk şoförü harflendirme şemasının da CP/M'den alınması çok olağandı. CP/M sisteminin birden fazla öğesinin kopyalanması sayesinde, CP/M üzerinde çalışabilen tanınan yazılım paketlerinin MS-DOS'a nispi olarak çarçabuk taşınması ve yeni IBM PC'lerde kullanılması epey rahat oldu. Olağan ki bu ortada, depolama ünitelerine sıralı harflerin atanması da MS-DOS'a olduğu üzere geçti.

Neden A ya da B Değil; Neden C?

Bütün bunlar da bizi, Windows'un şoför harflendirme şemasına getiriyor. HDD'lerin 1950'lerden beri kullanılmalarına karşın, birinci PC'lerde ekseriyetle büyük çaplı depolama aygıtları bulunmamaktaydı. Bunun yerine, çoklukla bir "floppy" disket okuyucusu bulunuyordu. 5 ¼" floppy diskler üzere depolama aygıtlarını okuyan bu disk okuyucular, MS-DOS sisteminde birinci olarak "A" ile adlandırıldılar. Kimi sistemler bu formda iki disket şoförü bulundurmaktaydı ve bu da "B" harfinin kullanılmasını gerektiriyordu.

1980'lerin sonlarında birden fazla PC'de sabit disklerin standart hale gelmesi ile birlikte, birinci iki harfin de floppy diskler için kullanılmasından ötürü, mantıklı olarak üçüncü depolama ünitesi "C" olarak isimlendirildi. Her ne kadar şu anda bu şoförler bilgisayarın ana depolama aracı ve işletim sisteminin yüklendiği yer de olsalar, bu harf hiç değişmedi.

Günümüzde floppy disket şoförleri çok az sayıda sistemde bulunsalar da, bu isimlendirme şeması hala kullanılmakta ve "A" ve "B" harfleri floppy şoförleri için hala saklanmakta.

Yeniden de artık, şoför harflerini değiştirebiliyoruz yahut sisteme daha fazla aygıt bağlandıkça harfler kayabiliyor. Fakat hala "C" dendiğinde herkesin aklına sisteme bağlı olan birinci sabit disk geliyor ve bu harf, öteki harfler kaysa bile, kolay kolay değişmiyor.