DİSK asgari ücret taleplerini 10 maddede sıraladı! Yıl bitmeden bir zam daha istiyorlar

Türkiye'de milyonlarca çalışanı direkt ilgilendiren taban fiyatın yine belirlenmesi için harekete geçildi. Minimum Fiyat Tespit Kurulu, personel, patron ve hükümet tarafının iştirakiyle toplandı.

TOPLANTI ÖNCESİ BAKAN ALİM'LE GÖRÜŞTÜLER

DİSK Genel Lideri Dilek Çerkezoğlu, Minimum Fiyat Tespit Komitesi toplantısı öncesinde Çalışma Bakanı Prof. Dr. Vedat Alım ile bir ortaya geldi. Çerkezoğlu, DİSK'in minimum fiyatla ilgili görüş ve tekliflerini Bakan Alim'e iletti.

DİSK TALEPLERİNİ TEK TEK SIRALADI

Yeni minimum fiyat için çeşitli formüller üzerinde durulurken Türkiye Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) bahse ait taleplerini 10 husus halinde sıraladı.

DİSK'in taban fiyata ait 10 unsurluk görüş ve talepleri şu biçimde:

• 1-Asgari fiyatın tespitinde taban fiyatın ortalama fiyat haline geldiği dikkate alınmalıdır. Taban fiyat ülkemizde en düşük fiyat değildir. Ortalama fiyat haline gelmiştir. AB ülkelerinde yüzde 4 civarında olan taban fiyat kapsamı ülkemizde yüzde 50 civarındadır. Taban fiyat, milyonların sıkıntısıdır. Taban fiyat tespitinde bu gerçek dikkate alınmalıdır.
• 2- Taban fiyat artışında gayri safi yurt içi hasıla temel alınmalıdır. Taban fiyat tartışmalı resmi enflasyon oranlarına nazaran değil, geçim kaidelerine ve ekonomik büyümeye nazaran saptanmalıdır. Dar gelirlilerin besin enflasyonu ile kişi başına gayri safi yurt için hasıla artışı temel alınmalıdır. Çalışanların büyümeden/verimlilikten hisse almasını sağlayacak bir hesaplama tekniği gereklidir.
• 3- Brüt minimum fiyat net olarak ödenmelidir. Taban fiyatlı çalışanın SGK prim hissesi bütçeden karşılanmalıdır. Hükümet 14 yıldır patronlara 5 puan SGK prim dayanağı sağlıyor. Bunun bir gibisi de emekçi için yapılmalı. Personellerin SGK pirim hissesi yüksek enflasyon periyodunda bütçeden karşılanmalıdır.
• 4- Yüksek enflasyon periyodunda minimum fiyatın iki katına kadar bütün fiyatlar vergiden istisna tutulmalıdır. Yüksek enflasyon devrinde fiyatlar bir yandan enflasyonla öte yandan vergi ve kesintilerle azalmaktadır. Taban fiyata sağlanan vergi istisnası yüksek enflasyon periyodunda (enflasyon yüzde 10'un altına ininceye kadar) minimum fiyatın iki katına kadar yükseltilmeli. Minimum fiyatın iki katına kadar olan fiyatlardan geri vergisi alınmamalıdır.
• 5- Taban fiyat sonrası birinci vergi dilimi oranı yüzde 10'a indirilmelidir. Minimum fiyata sağlanan vergi istisnası yanında, minimum fiyat sonrası birinci vergi dilimine uygulanacak tarife oranı da yüzde 10'a düşürülmelidir. Böylelikle taban fiyata yakın fiyatlarla çalışan emekçiler daha az vergi vermiş olurlar.
• 6- Gelir vergisi tarife dilimleri en az taban fiyat artışı kadar artırılmalıdır. Vergi tarife dilimlerinin, enflasyondan ve minimum fiyat artışından az arttırılması nedeniyle ücretliler her yıl daha fazla vergi vermektedir. Vergi tarife dilimleri en az minimum fiyat artışı kadar arttırılmalıdır.
• 7-Asgari fiyat milletlerarası kurallara uygun saptanmalı, Çalışanın kendisi ve ailesi birlikte hesaba katılmalıdır. Türkiye'de minimum fiyatın tespitinde memleketler arası standartlara uyulmuyor. Taban fiyat tespitinde çalışanın ailesi hesaba katılmıyor. Taban fiyat tespitine ait 131 sayılı ILO Mukavelesi onaylanmalı, Avrupa Toplumsal Kaidesi'ne minimum fiyatla ilgili konan çekince kaldırılmalıdır.
• 8- Taban fiyat yüksek enflasyon devrinde yılda dört defa belirlenmelidir. Enflasyon yüzde 10'un altına düşene kadar minimum fiyat üç ayda bir (yılda 4 kez) belirlenmelidir. Temmuz'dan sonra Ekim ayında da minimum fiyat yine belirlenmelidir.
• 9- En düşük emekli aylığı minimum fiyat seviyesine yükseltilmelidir. 2008 yılında çıkarılan 5510 sayılı maddeden evvel taban fiyattan düşük emekli aylığı kelam konusu değildi. Günümüzde emekli aylıkları Hazine tarafından karşılanan farla 2.500 TL'ye tamamlanmaktadır. En düşük emekli aylığı alan emeklinin aylığı, minimum fiyatın yüzde 42 altındadır. Bu haksızlık giderilmelidir.
• 10- Dayanaklar için işsizlik sigortası fonu kullanılmamalıdır. Küçük ölçekli işletmeler için farklı bir taban fiyat kabul edilemez. Küçük ölçekli işletmelere taban fiyat için verilecek dayanaklarda Bütçe ve Hazine kaynakları kullanılmalı. İşsizlik Sigortası Fonu, taban fiyat takviyeleri için kullanılmamalıdır.